De alsemambrosia, een beruchte hooikoortsplant, rukt steeds verder op in Nederland. Dit is slecht nieuws voor hooikoortspatiënten. Deskundigen maken zich zorgen over de toenemende verspreiding van deze plant en dringen aan op maatregelen om deze zo veel mogelijk tegen te houden.
De alsemambrosia wordt nu op steeds meer plekken waargenomen, zoals in tuinen, openbaar groen en natuurgebieden. Deze plant staat erom bekend ernstige hooikoortsklachten te veroorzaken. Letty de Weger, onderzoeker aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), waarschuwt voor de gevaren van de verspreiding van deze plant.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft vorig jaar al gewaarschuwd voor de alsemambrosia. Mensen werden opgeroepen om de plant uit hun tuinen te verwijderen. Toch is het aantal waarnemingen in 2023 met 14 procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor, volgens een telling van FLORON. Sinds 2015 is het aantal meldingen gestaag toegenomen, wat de zorgen over de plant verder heeft vergroot.
De alsemambrosia is een eenjarige plant die oorspronkelijk uit Noord-Amerika komt. De plant is per ongeluk in Europa terechtgekomen, onder andere via vogelvoer en goederenvervoer. Sinds het begin van deze eeuw heeft de plant zich in verschillende Europese landen, waaronder Nederland, verspreid.
De Weger benadrukt dat de sterke aanwezigheid van alsemambrosia in Nederland zorgt voor een toename van het aantal hooikoortspatiënten. Ze legt uit dat veel mensen allergisch kunnen worden voor deze plant, die bloeit van half augustus tot in oktober. Dit zorgt ervoor dat het hooikoortsseizoen langer wordt, aangezien de meeste andere planten in die periode al zijn uitgebloeid.
Chris van Dijk van het Kenniscentrum Invasieve Exoten wijst erop dat de hooikoortsplant groeit in bermen, bouwplaatsen, tuinen en verlaten terreinen. Volgens hem speelt klimaatverandering een belangrijke rol bij de verspreiding van de plant. “Door de warme en droge najaarsperioden van de afgelopen jaren krijgt de plant de kans om vruchtbare zaden te produceren,” zegt hij. “Deze zaden zijn zeer kiemkrachtig en kunnen tientallen jaren in de bodem overleven.”
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet alsemambrosia niet als een invasieve exoot, omdat de plant voor zover bekend geen schade toebrengt aan de natuur. Hierdoor valt de plant niet onder de Europese definitie van invasieve exoten. Toch stelt dit Van Dijk niet gerust.
Van Dijk benadrukt dat het steeds moeilijker wordt om de plant te bestrijden, omdat deze veel zaden produceert die door vogels en landbouwmachines worden verspreid. Daarnaast heeft de plant eigenschappen die de bestrijding ervan bemoeilijken. “De plant verspreidt een stof in de bodem die de ontkieming van zaden van andere planten afremt,” legt hij uit. “Er zijn ook geen natuurlijke vijanden die de verspreiding van de plant kunnen beperken.”
Hoewel de plant zich steeds verder verspreidt, ziet De Weger geen toename in de hoeveelheid alsemambrosiapollen in de lucht. Toch benadrukt ze dat het belangrijk is om de verspreiding van de plant tegen te gaan om te voorkomen dat grote hoeveelheden pollen vrijkomen.
Van Dijk roept iedereen in Nederland op om te helpen bij de bestrijding van de hooikoortsplant. Hij adviseert mensen die de plant in hun tuin tegenkomen, deze zo vroeg mogelijk te verwijderen voordat deze gaat bloeien. Het gebruik van handschoenen is hierbij belangrijk, omdat de plant huidirritaties kan veroorzaken. De Weger voegt daaraan toe dat het belangrijk is om de verwijderde planten bij het restafval te gooien, zodat ze volledig vernietigd worden.
Gemeenten kunnen volgens De Weger ook een rol spelen bij het voorkomen van hooikoortsklachten door zorgvuldig na te denken over waar bomen en planten worden geplaatst. Op die manier kan de verspreiding van alsemambrosia worden beperkt en kunnen klachten bij hooikoortspatiënten worden verminderd.
