Iedereen kent het beeld wel: zakken met afval, bergen karton of zelfs oude meubels die naast een afvalcontainer zijn neergezet. In de gemeente Haarlemmermeer zijn ze het meer dan zat en wordt sinds enkele maanden actief jacht gemaakt op mensen die illegaal hun afval dumpen.

Hiervoor is speciaal een afvaldetectieteam opgericht, bestaande uit boa’s en medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Samen zetten ze alles op alles om afvalvervuilers op te sporen, vaak tot groot succes.
Het afvaldetectieteam werkt grondig en nauwkeurig. Ze gaan letterlijk door het afval heen om persoonlijke gegevens te vinden. Niet zelden worden tussen de stapels afval etiketten, rekeningen of andere documenten gevonden met daarop namen en adressen van de eigenaren. Deze bewoners worden vervolgens persoonlijk bezocht door een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa).
Volgens boa Dylan Kruijer, die onlangs sprak met Hart van Nederland, wordt aan de deur gevraagd of bewoners weten hoe hun afval naast de container terecht is gekomen. Wanneer duidelijk kan worden aangetoond wie verantwoordelijk is, volgt er onvermijdelijk een boete.
De aanpak werpt zijn vruchten af. Mensen blijken steeds vaker bewust te worden van het feit dat afvaldumping niet alleen een overtreding is, maar ook zorgt voor overlast en een onfrisse uitstraling van de buurt. Toch blijft het probleem hardnekkig, vooral omdat veel inwoners niet volledig bekend zijn met de regels rondom het gebruik van containers.
Zo worden regelmatig grote hoeveelheden karton naast containers gevonden, terwijl de papiercontainers vaak nog ruimte genoeg hebben. Het blijkt dat veel mensen niet weten dat er tegenwoordig vaak met een pasjessysteem wordt gewerkt, of dat ze ervan uitgaan dat het plaatsen van afval naast een volle container geen overtreding is.
De gemeente Haarlemmermeer heeft daarom besloten om het afvaldetectieteam niet alleen in te zetten voor opsporing, maar ook voor voorlichting. Door bewoners beter te informeren over het pasjessysteem en hen bewust te maken van de gevolgen van afvaldumping, hoopt de gemeente verdere vervuiling tegen te gaan.
Zo wordt er bijvoorbeeld actief uitleg gegeven over het gebruik van het pasjessysteem via flyers, nieuwsbrieven en sociale media. Op deze manier probeert Haarlemmermeer inwoners meer verantwoordelijkheid te geven voor hun eigen afval en hen bewuster te maken van hun rol in een schone leefomgeving.
Dat de inzet van het afvaldetectieteam effectief is, blijkt uit meerdere succesverhalen. Zo kon een vervuiler onlangs snel worden opgespoord dankzij achtergelaten verpakkingen met duidelijk zichtbare naamstickers. Na een bezoek van het detectieteam gaf deze persoon direct toe fout te zijn geweest en betaalde netjes de opgelegde boete.
Door zulke concrete resultaten voelen inwoners zich gesterkt om ook zelf op te letten en overtredingen eerder te melden bij de gemeente. Het gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een schone en prettige woonomgeving groeit hierdoor sterk.
Inmiddels wordt het initiatief van Haarlemmermeer door andere gemeentes met interesse gevolgd. Veel steden en dorpen kampen namelijk met vergelijkbare problemen en zoeken naar effectieve manieren om illegale afvaldumping aan te pakken. De combinatie van opsporing, handhaving en voorlichting lijkt hierbij de gouden formule te zijn. Ook het feit dat het team deels bestaat uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt wordt positief ontvangen, omdat hiermee maatschappelijke meerwaarde wordt gecreëerd.
Natuurlijk blijft het voorkomen van afvaldumping uiteindelijk een kwestie van bewustwording en gedrag van bewoners. Hoe intensief boa’s ook speuren en boetes uitdelen, het echte succes ligt in de mentaliteitsverandering bij inwoners zelf. Als duidelijk is waarom afvaldumping schadelijk en onnodig is, zijn mensen eerder geneigd zich aan de regels te houden. De gemeente Haarlemmermeer lijkt goed op weg, maar er blijft altijd ruimte voor verbetering.
Hoe kijken inwoners zelf naar dit initiatief? Is dit dé oplossing voor het hardnekkige probleem van afvaldumping of hebben mensen andere ideeën hierover? Iedereen kan hierover meepraten en zijn of haar mening achterlaten op Facebook. Want uiteindelijk draagt iedereen bij aan een schonere en betere buurt, toch?
Bron: Hartvannederland.nl