De verdeling van sociale huurwoningen in Nederland zorgt opnieuw voor verhitte discussies. Na het SBS6-verkiezingsdebat barstte op sociale media een felle woordenwisseling los over de vraag hoeveel sociale huurwoningen daadwerkelijk worden toegewezen aan statushouders. Volgens migratieonderzoeker dr. Jan van de Beek ligt dat aandeel veel hoger dan wat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) eerder meldde.
Op X, het voormalige Twitter, presenteerde Van de Beek nieuwe berekeningen die de gemoederen flink bezighielden. Hij stelt dat in 2021 en 2023 samen ongeveer 90.000 woningen zijn toegewezen aan starters die vanuit een andere situatie – dus niet vanuit een corporatiewoning – een sociale huurwoning kregen. Daarvan zouden ruim 30.000 woningen zijn gegaan naar statushouders, goed voor ongeveer één op de drie.
De conclusie van Van de Beek: het aandeel statushouders onder nieuwe huurders in de sociale sector ligt niet op 7 of 17 procent, zoals vaak wordt genoemd, maar rond de 33 procent. Een verschil dat, zeker in aanloop naar de verkiezingen, groot genoeg is om de politieke toon te zetten.
Waar de cijfers vandaan komen
De cijfers van Jan van de Beek zijn gebaseerd op data van Aedes, de koepel van woningcorporaties, in combinatie met tabellen van het CBS over starters en doorstromers in de sociale huursector. Volgens deze gegevens werden er in 2021 22.383 statushouders gehuisvest en in 2023 30.632.
Wanneer deze aantallen worden afgezet tegen het totaal aantal starterswoningen – dat volgens het CBS rond de 45.000 per jaar ligt – komt het aandeel statushouders uit op 29 procent in 2021 en zelfs 37 procent in 2023.
Van de Beek noemt dat een opvallende verschuiving. Volgens hem wijst dit erop dat het aandeel statushouders in korte tijd sterk is toegenomen, en dat deze trend zichtbaar is in vrijwel alle grote steden. “Voor deze twee jaren heb ik goede cijfers. Het ligt rond één op drie,” schrijft hij.
Zijn bevindingen sloegen aan: de berichten kregen duizenden reacties, honderden retweets en zorgden voor een golf aan discussies over de vraag wie er voorrang krijgt op de krappe woningmarkt.
CBS-cijfers zorgen voor verwarring
De aanleiding voor de ophef ligt bij cijfers die tijdens het SBS6-debat werden genoemd. Daar werd gesproken over 7 procent van de sociale huurwoningen die naar statushouders zouden gaan. Later nuanceerde het CBS dit percentage naar 17 procent.
Van de Beek reageerde fel op dat verschil. Volgens hem schuift het CBS “langzaam op richting de waarheid”, maar blijft zijn eigen berekening betrouwbaarder. In zijn optiek houdt het statistiekbureau te weinig rekening met de specifieke groep starters die voor het eerst een woning betrekken.
Het verschil draait dus niet alleen om cijfers, maar om definities. Het CBS telt alle nieuwe huurcontracten mee, ook die van huurders die binnen de corporatiesector verhuizen. Van de Beek kijkt uitsluitend naar starters die geen vorige corporatiewoning achterlaten – een groep die direct invloed heeft op de woningnood, omdat zij de druk op de markt vergroten.
Volgens hem is dat het relevante perspectief: “Wanneer je alleen kijkt naar mensen die echt voor het eerst een sociale huurwoning krijgen, dan is één op de drie toewijzingen aan statushouders. Dat is het cijfer dat er werkelijk toe doet.”
De wettelijke plicht tot huisvesting
In Nederland zijn gemeenten wettelijk verplicht om jaarlijks een vastgesteld aantal statushouders – vluchtelingen met een verblijfsvergunning – te huisvesten. Die taakstelling wordt bepaald door het Rijk en verschilt per gemeente.
Gemeenten zijn op hun beurt afhankelijk van woningcorporaties, die het grootste deel van de sociale huurwoningen beheren. Die samenwerking zorgt ervoor dat statushouders relatief snel een woning kunnen krijgen.
Critici stellen echter dat deze verplichting druk zet op de woningmarkt, vooral in regio’s waar de wachttijd voor een sociale huurwoning inmiddels oploopt tot meer dan tien jaar. De cijfers van Van de Beek raken daarmee aan een gevoelige snaar: de verdeling van schaarse woonruimte is niet alleen een kwestie van beleid, maar ook van emotie en rechtvaardigheid.
CBS versus onafhankelijke onderzoekers
Het CBS benadrukt dat haar cijfers gebaseerd zijn op uniforme definities en gecontroleerde datasets. Toch erkennen deskundigen dat er altijd interpretatieruimte blijft. Zo verschillen de manier van meten, de gebruikte jaren en de onderliggende populaties.
Van de Beek en andere onafhankelijke onderzoekers pleiten al langer voor meer transparantie over hoe cijfers tot stand komen. Ze vinden dat het publiek recht heeft op inzicht in de ruwe data, zodat iedereen zelf kan beoordelen hoe de percentages worden berekend.
Ook technoloog Wouter de Heij mengde zich in de discussie. Hij reageerde op X: “Bij SBS6 hoor ik dat 17 procent naar statushouders gaat, niet 7. Van Beek kwam ook even voorbij, maar wat is het nu?” Die vraag vat de verwarring goed samen. Want hoewel beide partijen grotendeels uitgaan van dezelfde databronnen, verschillen hun interpretaties fors.
De politieke lading van cijfers
De timing van de cijfers is niet toevallig. De verkiezingen naderen, en woningnood is een van de belangrijkste thema’s van de campagne. Politici grijpen de discussie over statushouders gretig aan om hun eigen standpunten kracht bij te zetten.
Rechtse partijen wijzen erop dat het hoge percentage statushouders oneerlijk voelt voor Nederlandse starters die al jaren wachten. Linkse partijen benadrukken juist dat het gaat om een wettelijke verplichting en dat het totale aantal woningen voor statushouders relatief klein is in verhouding tot de totale woningvoorraad.
Hoe dan ook, het onderwerp raakt aan een diep gevoel van onrecht bij veel burgers. De perceptie dat nieuwkomers sneller een woning krijgen dan mensen die hier al jaren wachten, werkt frustratie in de hand. Cijfers – en vooral hun interpretatie – spelen daarin een doorslaggevende rol.
De cijfers achter de emoties
Wat deze kwestie laat zien, is dat cijfers nooit helemaal neutraal zijn. Ze worden gelezen, geduid en gebruikt in een politiek klimaat waarin emoties hoog oplopen.
Van de Beek benadrukt dat zijn werk puur wetenschappelijk bedoeld is. Hij wil, zegt hij, “de feiten scherp krijgen”. Hij verwijst naar zijn migratieonderzoeksbureau dat al jaren data analyseert over migratie, demografie en woningmarkt.
Tegelijkertijd erkent hij dat zijn bevindingen politieke consequenties hebben. Als één op de drie sociale huurwoningen daadwerkelijk naar statushouders gaat, verandert dat het beeld van schaarste en verdeling aanzienlijk.
Het CBS blijft voorzichtig en wijst erop dat cijfers per jaar sterk kunnen fluctueren. Bovendien verschilt het beeld per gemeente: sommige regio’s huisvesten meer statushouders dan andere, afhankelijk van hun taakstelling.
De betekenis voor het publieke debat
De discussie over deze cijfers toont aan hoe complex het woningvraagstuk is geworden. De druk op de sociale huursector is enorm, en elke interpretatie van cijfers kan grote invloed hebben op het publieke vertrouwen.
De berichten van Van de Beek worden door sommigen geprezen als een noodzakelijke reality check, terwijl anderen hem verwijten dat hij met selectieve data het debat aanwakkert. Wat vaststaat, is dat de kloof tussen officiële statistiek en publieke perceptie groeit.
Sociale media versterken dat effect: binnen enkele uren werden Van de Beeks berichten tienduizenden keren bekeken, gedeeld en bediscussieerd. Daarmee is het onderwerp opnieuw prominent op de politieke agenda beland.
Een samenleving die duidelijkheid wil
Het verschil tussen 7, 17 of 33 procent lijkt misschien slechts een cijferdiscussie, maar het raakt aan de kern van het woondebat: wie krijgt toegang tot een betaalbaar huis?
Of het CBS of Van de Beek uiteindelijk gelijk heeft, zal afhangen van de definitie die Nederland wil hanteren. Wat wél duidelijk is, is dat transparantie over data cruciaal is voor vertrouwen in beleid.
De woningmarkt is niet alleen een kwestie van cijfers, maar van levens. En zolang mensen het gevoel hebben dat de verdeling niet eerlijk verloopt, zal elke afwijking in statistieken olie op het vuur blijven gooien.
Wat vind jij? Zijn de cijfers van dr. Jan van de Beek overtuigend, of vertrouw jij meer op de officiële lezing van het CBS? Praat mee en deel jouw mening op onze Facebookpagina – want de woningnood raakt iedereen, en het debat is nog lang niet voorbij.
Bron: X.com
Er zijn in 2021 en 2023 bij elkaar dus ~90.000 woningen gegaan naar starters die zijn verhuisd naar een lege corporatiewoning, zonder zelf een lege woning/woonruimte achter te laten.
In deze 2 jaar gingen in totaal ~30.000 woningen naar statushouders.
Dat is 1 op 3, oftewel 33%.… https://t.co/UXinnmAYhb pic.twitter.com/wG3BroMuuP— Dr. Jan van de Beek (@demo_demo_nl) October 23, 2025
Het CBS schuift langzaam op richting de waarheid.
Bizar dat we tot vandaag die 7% gepusht kregen.
En dan moeten we nu opeens die 17% aannemen.
Voor deze twee jaren heb ik goede cijfers, het is in die jaren 1/3.#debatvannl
PS: ik ben het wetenschappelijk migratiecijfers bureau… https://t.co/B1rsGbAs6Z pic.twitter.com/VxMTqcyhZr— Dr. Jan van de Beek (@demo_demo_nl) October 23, 2025
