GroenLinks-PvdA presenteerde zich na de peiling van Maurice de Hond van 24 oktober als “bijna de grootste”, met de oproep aan linkse en progressieve kiezers om de rijen te sluiten. De cijfers laten echter een minder rooskleurig beeld zien voor de linkse samenwerking: de PVV groeit, GroenLinks-PvdA blijft gelijk. Daarmee wordt de afstand tussen beide partijen in deze meting juist groter in plaats van kleiner.
De peiling in vogelvlucht
De nieuwste zetelpeiling van De Hond schetst een veld waarin de PVV de koppositie verstevigt en de linkse combinatie van GroenLinks-PvdA stabiel blijft. De belangrijkste uitkomsten in deze momentopname:
- PVV: 29 zetels (+1 ten opzichte van vorige week)
- GroenLinks-PvdA: 24 zetels (ongewijzigd)
- VVD: 20 zetels (+4)
- CDA: 22 zetels (-2)
- D66: 17 zetels (ongewijzigd)
- FVD: 6 zetels (ongeveer een verdubbeling ten opzichte van 2023)
Op basis van deze stand groeit de PVV-voorsprong op GroenLinks-PvdA van vijf naar zes zetels. Dat staat haaks op het beeld van een doorbrekende linkse opmars zoals geschetst in de jubelende socialemediaposts.
De claim van momentum versus de data
Campagnes draaien om energie en het creëren van een gevoel van onstuitbare vooruitgang. Het bericht van GroenLinks-PvdA past in die logica: benadruk nabijheid tot de koppositie om twijfelende kiezers over de streep te trekken. Tegelijkertijd laten de getoonde cijfers geen extra zetelwinst zien voor de linkse combinatie, terwijl de PVV wel groeit. In communicatieve zin is dat een botsing tussen frame en feit: het gewenste verhaal van opmars versus een peiling die stabiliteit laat zien.
Dat roept de vraag op hoe kiezers zich verhouden tot dergelijke boodschappen. Voorstanders zien in het optimisme een oproep tot eenheid en mobilisatie. Critici vinden het misleidend wanneer momentum wordt geclaimd zonder statistische onderbouwing. In de aanloop naar verkiezingen is die spanning tussen campagneverhaal en meetbare trend een terugkerend fenomeen.
Wat gebeurt er in de rest van het veld?
Naast de strijd om de koppositie vallen nog twee bewegingen op. Allereerst de VVD, die volgens deze peiling vier zetels wint. Strategisch stemmen kan hier een rol spelen: een deel van de kiezers schuift in de eindfase naar partijen die in hun ogen regeringsmacht of stabiliteit belichamen. Daarnaast handhaaft FVD zich op een niveau dat, vergeleken met 2023, ongeveer een verdubbeling betekent. Andere partijen bewegen minder of leveren iets in, wat wijst op een relatief geconcentreerde verschuiving in het speelveld.
Voor GroenLinks-PvdA betekent stabiliteit op 24 zetels dat het huidige electoraat stevig lijkt, maar uitbreiding uitblijft. Voor de PVV is de winst, hoe beperkt ook, relevant omdat elke extra zetel symbolisch de status van onbetwiste nummer één onderstreept. In het spel rond perceptie telt zo’n plus één in de peilingen soms zwaarder dan de absolute grootte.
Onderliggende thema’s die kiezers sturen
De huidige verhoudingen passen in bredere discussies die de afgelopen tijd dominant waren: koopkracht en kosten van levensonderhoud, klimaat- en energiebeleid, migratie, en de verhouding tot Brussel. In debatten rond klimaat en energietransitie klinkt zowel steun als kritiek, vooral wanneer maatregelen voelbaar worden in huishoudbudgetten. Op cultureel-maatschappelijke dossiers zien we eveneens duidelijke scheidslijnen, die mobiliserend kunnen werken voor zowel linkse als rechtse kiezers.
Het narratief dat twijfelende kiezers zich recentelijk vaker naar rechts bewegen, vindt in deze peiling steun in de groei van de PVV en het herstel van de VVD. Voor links blijft de opdracht om twijfelaars te overtuigen dat sociale en groene ambities hand in hand kunnen gaan met betaalbaarheid en praktische uitvoerbaarheid.
Strategie, framing en geloofwaardigheid
In verkiezingscampagnes gebruiken partijen framing om richting te geven aan interpretaties van cijfers. “We zijn dichtbij de grootste” is effectief als mobiliserende leus, maar verliest kracht als opeenvolgende peilingen die claim niet bevestigen. De keerzijde van zo’n strategie is dan ook het risico op een geloofwaardigheidskloof: wanneer de datapunten (tijdelijk) niet in dezelfde richting wijzen, kan scepsis groeien.
Voor tegenstanders is dat een aanknopingspunt om de betrouwbaarheid van de boodschap ter discussie te stellen. Voor de achterban kan het juist een aanmoediging zijn: “nog een kleine eindsprint”. Welke van die effecten overheerst, zien we pas terug in de volgende metingen of uiteindelijk op de dag van de stemming.
Wat staat er op het spel voor de grootste spelers?
Voor de PVV is de opgave nu vooral consolideren. Koploper zijn in peilingen verhoogt de druk: kan de partij de voorsprong vasthouden en omzetten in zetels op verkiezingsdag? Voor GroenLinks-PvdA draait het om doorbraak en verbreding. De partij staat met 24 zetels stabiel, maar heeft extra aanwas nodig om de sprong naar de eerste plaats te maken. De kernvraag is welke thema’s en welke toon twijfelaars overtuigen in een politiek landschap dat momenteel eerder naar rechts lijkt te hellen.
Kanttekeningen bij één peiling
Geen enkele peiling is een voorspelling. Methode, steekproef en timing spelen een rol, en schommelingen van enkele zetels vallen binnen marges van onzekerheid. Gemiddelden over meerdere peilers en langere perioden geven doorgaans een robuuster beeld dan een enkel meetmoment. Dat neemt niet weg dat de peiling van 24 oktober een relevante datapunt is in het campagneverhaal: de PVV vergroot de voorsprong, GroenLinks-PvdA blijft gelijk, en het frame van “bijna de grootste” wringt daarmee met de actuele cijfers.
Conclusie en vooruitblik
De boodschap van GroenLinks-PvdA over nabijheid tot de koppositie botst deze week met de data van De Hond: de PVV groeit naar 29 zetels, GroenLinks-PvdA blijft op 24. Het gat wordt dus net iets groter. Of dat een trend is, weten we pas wanneer meerdere peilingen in dezelfde richting wijzen. Voor nu lijkt rechts te profiteren van het momentum, terwijl links stabiliseert. De komende weken wordt duidelijk of mobiliserende communicatie van partijen voldoende is om die dynamiek nog te kantelen. We blijven de peilingen en campagneontwikkelingen volgen. Wat vindt u van deze koers? Laat het weten op onze sociale media.
Bron: dagelijksestandaard.nl
