Mark Rutte slaat alarm: “Europa is op oorlogspad niet voorbereid”
Mark Rutte heeft onlangs een boodschap afgegeven die binnen Europa als een schokgolf werd ervaren. De Nederlandse premier waarschuwde dat Europa niet voorbereid is op de dreigingen die zich momenteel aan de oostgrens van het continent ontwikkelen. Volgens hem is het tijdperk van geruststellende analyses voorbij. De huidige situatie vraagt om direct handelen, benadrukt Rutte, en niet langer om lippendienst of uitstel.
De dreiging aan de oostgrens
De oorlog in Oekraïne sleept zich voort en Rusland blijft onafgebroken zijn oorlogsproductie opvoeren. Europese munitie- en wapensystemen raken snel uitgeput, terwijl het continent worstelt met jarenlange bezuinigingen en verouderde systemen. Volgens Rutte is Europa kwetsbaar geworden en kan Rusland binnen enkele jaren in staat zijn om NAVO-grondgebied direct te bedreigen.
Een enorme uitbreiding van defensie nodig
Tijdens een toespraak in Londen stelde Rutte dat de NAVO haar lucht- en raketverdediging met maar liefst 400 procent moet uitbreiden om toekomstige aanvallen af te slaan. Dit betekent onder andere:
- veel meer geavanceerde wapensystemen
- enorme voorraden munitie
- uitbreiding van logistieke ketens
- medische faciliteiten die op grote conflicten zijn voorbereid
- duizenden extra tanks en voertuigen
Rutte waarschuwt dat de huidige capaciteit simpelweg onvoldoende is om een grootschalige aanval af te slaan.
Waarom juist nú deze waarschuwing?
De timing van Ruttes boodschap is geen toeval. Rusland produceert momenteel meer munitie en drones dan ooit in de afgelopen decennia. De defensie-industrie draait dag en nacht, terwijl Europese landen worstelen met lange levertijden en tekorten die zijn ontstaan door de steun aan Oekraïne. Waar Rusland binnen enkele maanden zijn productie verdubbelde, duurt het in Europa soms jaren om vergelijkbare systemen te kopen of produceren. Rutte dringt aan op onmiddellijke actie.
Nijpende voorraadproblemen
In meerdere Europese lidstaten staan de munitievoorraden kritiek laag. Luchtverdediging is onvoldoende berekend op massale aanvallen met drones en raketten zoals die dagelijks in Oekraïne plaatsvinden. Rutte benadrukt dat Europa deze luxe niet heeft. Mocht een vergelijkbare aanval op NAVO-grondgebied plaatsvinden, dan zou de huidige verdediging falen.
NAVO-top in Den Haag wordt cruciaal
Binnen enkele maanden vindt een grote NAVO-top plaats in Den Haag. Daar zal worden besproken hoe de Europese defensie-inspanningen moeten worden versterkt. Rutte gebruikt zijn waarschuwing om lidstaten alvast in beweging te krijgen. Onderwerpen van de top zijn onder andere:
- structurele verhoging van defensiebudgetten
- uitbreiding van gezamenlijke defensieprojecten
- kortere levertijden in de wapenindustrie
- versterking van cyberveiligheid
- afspraken over munitieproductie en logistiek
Rutte wil dat er harde besluiten worden genomen en geen vrijblijvende verklaringen.
De gevolgen voor Nederland
Nederland besteedt momenteel iets meer dan 2 procent van het bbp aan defensie, conform de NAVO-richtlijn. Rutte dringt aan op een veel forsere verhoging, tot 5 procent van het bbp. Hiervan zou 3,5 procent naar directe militaire uitgaven gaan en 1,5 procent naar ondersteunende infrastructuur, cyberveiligheid en civiele crisisvoorbereiding.
Deze miljarden extra moeten worden gebruikt voor:
- nieuwe wapensystemen
- verhoging van de munitievoorraad
- uitbreiding van de luchtverdediging met Patriot-, SAMP/T- en kortere afstandssystemen
- meer militair personeel en betere training
- versterkte cybersecurity
- modernisering van oud materieel
Volgens Rutte zijn deze investeringen cruciaal om de Nederlandse bijdrage binnen de NAVO geloofwaardig te houden.
Lucht- en raketverdediging zijn cruciaal
De oorlog in Oekraïne laat zien dat moderne conflicten grotendeels vanuit de lucht worden beslist. Drones, kruisraketten en ballistische raketten kunnen vanuit honderden kilometers worden gelanceerd en enorme schade aanrichten. Europa beschikt momenteel niet over voldoende systemen om zulke aanvallen grootschalig af te slaan. Rutte benadrukt dat elke dag telt: de levertijd van systemen kan oplopen tot meerdere jaren, dus de NAVO moet nú bestellen om over 2 tot 4 jaar voldoende capaciteit te hebben.
Reacties uit defensiekringen
Voormalig commandant Mart de Kruif noemt Ruttes waarschuwing “geen doemdenken, maar harde realiteit”. Hij wijst erop dat een leger niet in één jaar kan worden opgebouwd; defensieplanning gaat over tijdspaden van vijf tot tien jaar. Wie nu niet investeert, is over drie jaar te laat.
Politieke en maatschappelijke verdeeldheid
In Den Haag zal Ruttes oproep tot verhitte discussies leiden. Miljarden extra voor defensie betekent minder geld voor zorg, onderwijs, klimaat en sociale voorzieningen. Sommige partijen zien de verhoging als noodzakelijk, anderen vrezen dat andere sectoren hierdoor worden uitgehold. Ook in de samenleving speelt een spanningsveld: veel mensen beseffen nog steeds niet hoe kwetsbaar Europa werkelijk is geworden.
Waarom Rutte burgers aanspreekt
Rutte richt zich niet alleen tot politici, maar ook tot de bevolking. Veiligheid is volgens hem de basis van alles wat vanzelfsprekend lijkt: economie, onderwijs, gezondheidszorg. Achteroverleunen is geen optie.
Diplomatie werkt alleen met geloofwaardige afschrikking
Rutte stelt dat diplomatie belangrijk blijft, maar alleen effectief is als Europa geloofwaardig kan afschrikken. Zwakte wordt direct uitgebuit. Elk gesprek met Moskou heeft pas zin als duidelijk is dat de NAVO zichzelf kan verdedigen.
Europa moet wakker worden
De kern van Ruttes boodschap is simpel: de dreiging groeit, Rusland versterkt zijn leger, Europa moet hetzelfde doen en tijd is de belangrijkste factor. Wachten tot het misgaat is geen optie.
Conclusie
Mark Rutte zet de Europese veiligheid weer bovenaan de agenda. Zijn waarschuwing is een oproep tot onmiddellijke en ingrijpende defensie-investeringen. Of dit zal leiden tot de noodzakelijke maatregelen, zal blijken tijdens de komende NAVO-top in Den Haag. Eén ding is zeker: het debat over Europese veiligheid is geopend en de urgentie is groter dan in jaren.
