De beruchte blauwe poort van de Penitentiaire Inrichting Vught is een beeld dat menig Nederlander kent. Advocaten, politie-escortes en zwaar bewaakte criminelen passeren hier dagelijks.
Maar wat zich achter deze poort afspeelt, blijft voor velen een mysterie. Slechts zelden wordt een blik gegund in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI), de strengst bewaakte gevangenis van Nederland. Een selecte groep journalisten kreeg de unieke kans om een kijkje te nemen achter de muren van deze geheime vesting.
De EBI maakt deel uit van de PI Vught, maar functioneert als een volledig op zichzelf staande eenheid. Het complex is omgeven door torenhoge muren, prikkeldraad en geavanceerde beveiligingssystemen die een ontsnapping vrijwel onmogelijk maken.
Directeur Cees Niessen omschrijft de omvang treffend: wie het hele complex rondloopt, legt een afstand van vijf kilometer af. Binnen deze zwaar beveiligde vesting bevinden zich diverse afdelingen, waaronder een psychiatrische zorginstelling en reguliere celblokken.
De meest beruchte afdeling blijft echter de EBI, waar de gevaarlijkste criminelen van Nederland onder strikte controle worden gehouden. Het exacte aantal gedetineerden in deze zwaarbewaakte eenheid blijft een goed bewaard staatsgeheim.
Deze gevangenis is speciaal ingericht voor criminelen die in een reguliere gevangenis een te groot veiligheidsrisico vormen. Ze worden verdacht van het organiseren van misdaden vanuit detentie of hebben een bewezen ontsnappingsgevaar. De strenge maatregelen zorgen ervoor dat zelfs het kleinste contact met de buitenwereld volledig onder toezicht staat.
Bezoek vindt plaats achter glas, telefoongesprekken worden afgeluisterd en fysieke post wordt zorgvuldig gecontroleerd. Alles is erop gericht om elk risico op criminele activiteiten te minimaliseren.
Het regime binnen de EBI is onverbiddelijk. Gedetineerden mogen slechts twee uur per dag hun cel verlaten. Binnen deze beperkte tijd kunnen ze koken, sporten of frisse lucht happen, maar altijd onder strikte begeleiding en beveiliging. De luchtruimtes zijn overdekt met stevige roosters en prikkeldraad, zodat ontsnapping onmogelijk is.
In de EBI mogen gevangenen slechts in kleine groepjes met elkaar omgaan, vaak niet meer dan drie personen. Zelfs iets eenvoudigs als koken wordt strikt gereguleerd: dagelijks wordt bepaald wie de rol van kok mag vervullen. Elke beweging wordt in de gaten gehouden om risico’s te minimaliseren.
Een van de bekendste gedetineerden van de EBI is Ridouan Taghi, een van de meest gevreesde criminelen van Nederland. Zijn gevangenschap is streng: lange tijd verbleef hij in volledige isolatie zonder contact met medegevangenen. Tijdens de zeldzame media-rondleiding werd een blik geworpen in de isoleercel waarin Taghi verbleef.
Deze kleine ruimte bevat slechts een televisie, een koffiezetapparaat en een douche met een transparant gordijn. Zijn uitzicht? Enkel een betonnen muur. De weinige bewegingsvrijheid die hij had, bestond uit een kleine ruimte waar hij kon koken of sporten met een enkel fitnessapparaat.
Toch is niet elke gevangene bereid zich neer te leggen bij deze strikte omstandigheden. Er worden steeds vaker juridische procedures aangespannen tegen de gevangenisleiding in een poging om versoepelingen af te dwingen.
Een opmerkelijk voorbeeld was een gedetineerde die eiste om de serie ‘Mocro Maffia’ te mogen kijken, omdat een van de personages gebaseerd zou zijn op zijn leven. Dit verzoek werd echter resoluut afgewezen. Het incident illustreert hoe ver gevangenen willen gaan om hun leefomstandigheden in de EBI te verbeteren.
Niet alleen de gevangenen ervaren de strikte beveiligingsmaatregelen, ook het personeel werkt onder hoge druk. Bewakers in de EBI worden regelmatig geconfronteerd met dreigementen en intimidatie. Sommige criminelen proberen hen psychologisch te ondermijnen met uitspraken als: “Hoe gaat het met je kinderen?” Dit soort manipulatieve tactieken maakt het werk in de EBI buitengewoon zwaar. Daarnaast moeten de bewakers voortdurend controleren op verboden voorwerpen, aangezien zelfs alledaagse objecten zoals een gebroken koffiekopje of een pen als gevaarlijk wapen kunnen dienen.
Naast de EBI biedt de PI Vught onderdak aan verschillende andere gevangenen. Zo mag Jos B., veroordeeld voor de moord op Nicky Verstappen, zich relatief vrij over het terrein bewegen. Ook bevindt zich hier het Penitentiair Psychiatrisch Centrum, waar 270 gedetineerden met ernstige psychische aandoeningen worden behandeld.
Deze afdeling kent regelmatig incidenten: recent werd een cipier bekogeld met een beker urine door een gedetineerde. Toch blijft het personeel gemotiveerd om hun werk voort te zetten. Een bewaker vertelde zelfs met plezier een bingo te organiseren waaraan gevangenen vanuit hun cel kunnen deelnemen.
Volgens de Dienst Justitiële Inrichtingen verhardt de gevangenispopulatie steeds verder. Directeur Wim Saris wijst op de groeiende groep gedetineerden met ernstige psychische problemen. Deze problematiek zou mogelijk voorkomen kunnen worden met betere investeringen in geestelijke gezondheidszorg.
Cees Niessen, directeur van PI Vught, merkt op dat gevangenen niet alleen fysiek, maar ook mentaal steeds harder worden. Dit maakt het beheer van de gevangenis complexer en gevaarlijker.
Achter de massieve poorten van de EBI in Vught schuilt een verborgen wereld. Een wereld waarin streng toezicht, maximale beveiliging en een onverbiddelijk regime de norm zijn. Waar de gevaarlijkste criminelen van Nederland worden vastgehouden, volledig afgeschermd van de samenleving. Maar ook een wereld waar juridische gevechten over rechten en vrijheden onverminderd doorgaan.
Wat vind jij? Moeten de regels in de EBI versoepeld worden, of is dit strenge regime noodzakelijk om Nederland veilig te houden?
Bron: Infovandaag.nl
