n het Verenigd Koninkrijk is grote onrust ontstaan door een opvallende opleving van schurft, een huidinfectie die velen vooral kennen uit geschiedenisboeken. In de regio Devon is de situatie zo ernstig dat meerdere scholen hun deuren hebben gesloten. Wat begon met enkele meldingen, groeide in korte tijd uit tot een regionale uitbraak die ouders, docenten en gezondheidsinstanties op scherp zet.
De snelle verspreiding roept vragen op: waarom grijpt deze eeuwenoude aandoening ineens zo hard om zich heen? En belangrijker nog — hoe krijgen we het onder controle?
Snelle toename van besmettingen
De eerste berichten kwamen van het South Devon College, waar ouders per e-mail werden gewaarschuwd voor zeven bevestigde besmettingen. Medisch personeel had deze gevallen officieel vastgesteld, wat direct voor extra bezorgdheid zorgde.
Binnen enkele dagen liep het aantal op naar negentien bevestigde besmettingen, verspreid over vijf verschillende scholen. Niet alleen middelbare scholen bleken getroffen: ook twee basisscholen meldden leerlingen met symptomen.
Vooral in de kustplaats Torbay is de situatie nijpend. Daar zijn inmiddels volledige onderwijsinstellingen gesloten om verdere verspreiding te stoppen. De lokale gezondheidsautoriteiten onderzoeken hoe de infectie zo snel kon escaleren, maar vooralsnog is duidelijk dat de snelheid van de uitbraak ongewoon hoog ligt.
“Dit is nog maar het topje van de ijsberg”
Artsen vrezen dat veel besmettingen niet worden gemeld. Volgens dermatologen herkennen mensen de eerste symptomen vaak niet of denken ze dat het om een gewone huidaandoening gaat. Hierdoor lopen besmette personen soms weken rond voordat ze medische hulp zoeken.
Dermatoloog dr. Firas Al-Niaimi waarschuwt dat schurft daardoor ongemerkt kan rondgaan: een jeukend plekje wordt niet snel aan schurft gelinkt, waardoor een gezinslid of klasgenoot ongemerkt wordt besmet.
Ook huisarts dr. Tony Banerjee ziet het aantal gevallen in heel het land oplopen. Vooral in Londen stijgen de meldingen snel, wat erop wijst dat de uitbraak veel groter is dan één regio. Volgens specialisten kan de besmettingsgolf nog weken of zelfs maanden duren.
Wat is schurft precies?
Schurft — of scabiës — wordt veroorzaakt door minuscuul kleine mijten die zich in de bovenste huidlaag ingraven. De beestjes geven een allergische reactie die zorgt voor intense jeuk, vaak ’s nachts, en rode plekjes of kleine gangetjes in de huid.
De besmetting verspreidt zich uitsluitend door direct huidcontact, en juist dat maakt drukke omgevingen zoals scholen ideaal terrein. Opvallend is dat schurft niets te maken heeft met hygiëne: iedereen kan het krijgen, hoe schoon je ook leeft.
Het grote probleem zit in de incubatietijd. Veel mensen krijgen pas een paar weken na besmetting last. In die periode wordt de infectie ongemerkt doorgegeven aan:
klasgenoten
familieleden
sportteamgenoten
vrienden
Zodra één besmetting in een groep ontstaat, kan een hele keten volgen.
Waarom juist scholen worden getroffen
Scholen zijn plekken waar dagelijks honderden kinderen dicht op elkaar zitten. Ze delen stoelen, gymmatten, computers, muziekinstrumenten en soms zelfs kleding. Hoewel schurft alleen via huidcontact wordt overgedragen, is de kans op dat contact in een schoolomgeving bijzonder groot.
De getroffen scholen in Devon hebben inmiddels maatregelen genomen:
besmette leerlingen moeten tijdelijk thuisblijven
schoonmaakteams desinfecteren lokalen en materialen
ouders krijgen richtlijnen om klachten snel te herkennen
Scholen blijven in overleg met gezondheidsdiensten om te bepalen wanneer lessen weer veilig fysiek kunnen doorgaan.
Ook Nederland ziet een stijging
De Britse uitbraak staat niet op zichzelf. In Nederland is de afgelopen jaren een vergelijkbare trend zichtbaar. Vooral jongeren tussen 15 en 24 jaar vormen een risicogroep. Studentenkamers, groepshuizen en sportclubs blijken ideale plekken voor verspreiding.
Volgens recente cijfers bezoeken wekelijks ongeveer 20 op de 100.000 Nederlanders de huisarts met schurftklachten. Dat aantal stijgt al enkele seizoenen, en experts vrezen dat de trend nog niet zijn piek heeft bereikt.
Het RIVM en diverse GGD’s waarschuwen dat mensen te laat aan de bel trekken. Vaak wordt schurft verward met eczeem, allergieën of stress-related jeuk. Daardoor blijft de infectie ongemerkt circuleren.
Waarom keert schurft ineens terug?
De heropleving van een aandoening die we vooral met de Middeleeuwen associëren, lijkt vreemd — maar er zijn meerdere logische verklaringen.
1. Meer sociaal contact
Sinds de coronapandemie is het sociale leven weer volledig op gang gekomen. Meer feestjes, sportactiviteiten en schoolcontacten vergroten de kans op overdracht.
2. Verlate zorg
Lange wachttijden en drukke huisartsenposten zorgen ervoor dat mensen met huidklachten langer thuisblijven en zichzelf niet laten testen.
3. Foutieve behandeling
Schurft moet niet alleen bij de besmette persoon behandeld worden, maar bij alle huisgenoten én nauwe contacten. Als dat niet gebeurt, blijft het rondgaan.
4. Onwetendheid
Veel mensen denken dat schurft alleen voorkomt in situaties met slechte hygiëne, waardoor ze de signalen niet herkennen.
Impact op gezinnen en scholen
In Devon moeten sommige kinderen meerdere dagen tot weken thuisblijven. Ouders moeten behandelingen ophalen, kleding wassen op hoge temperaturen en alert zijn op klachten bij andere gezinsleden.
Scholen krijgen ondertussen vragen over veiligheid, verantwoordelijkheid en de continuïteit van het onderwijs. Sommige leerlingen krijgen voorlopig online les.
Autoriteiten benadrukken dat schurft vervelend, maar niet gevaarlijk is — mits op tijd behandeld. Toch zorgt de snelheid van de uitbraak voor een gespannen sfeer.
Hoe verspreiding kan worden gestopt
Gezondheidsdiensten adviseren het volgende:
vermijd intens huidcontact bij vermoedelijke klachten
behandel álle huisgenoten, ook zonder symptomen
was beddengoed en kleding op 60 graden
meld besmettingen bij school, sportclub of kinderopvang
neem jeukserieus, vooral als het ’s nachts erger wordt
Met deze maatregelen kan verdere verspreiding worden afgeremd.
Wat kunnen we de komende weken verwachten?
Experts houden rekening met een verdere stijging van het aantal gevallen. De wintermaanden — waarin mensen vaker binnen en dicht op elkaar zitten — vormen een ideale periode voor verspreiding.
In Engeland werken scholen, artsen en lokale overheden nauw samen om nieuwe uitbraken snel op te sporen. Hoe lang deze golf zal duren, hangt af van hoe snel mensen klachten melden en hoe strikt de adviezen worden opgevolgd.
