Op enkele honderden meters van het Witte Huis in Washington zijn twee leden van de Nationale Garde neergeschoten. Hun toestand is kritiek, bevestigt FBI-baas Kash Patel. De schutter is aangehouden. De politie gaat uit van een eenling en zegt geen aanwijzingen te hebben voor andere verdachten. Het incident leidde kortstondig tot extra veiligheidsmaatregelen in en rond het centrum van de Amerikaanse hoofdstad, waaronder een lockdown van het Witte Huis.
Wat we nu weten
De beschieting gebeurde rond 14.20 uur lokale tijd, bij een metrostation nabij het regeringskwartier. Volgens bronnen van CNN liep de schutter doelgericht op de twee militairen af en opende hij vervolgens het vuur. De burgemeester van Washington spreekt eveneens van een gerichte aanval. Op beelden die online circuleren is te zien hoe een man in militair uniform op de grond ligt terwijl twee agenten eerste hulp verlenen.
De verdachte is volgens Amerikaanse media neergeschoten door een ander lid van de Nationale Garde en daarna aangehouden. CBS News identificeert hem op basis van bronnen als de 29-jarige Rahmanullah Lakanwal, afkomstig uit Afghanistan. Hij zou in 2021 de Verenigde Staten zijn binnengekomen. Bronnen benadrukken dat er geen andere slachtoffers zijn gevallen dan de twee neergeschoten gardisten.
Verwarring over de slachtoffers
De gouverneur van West Virginia, waar de twee gewonde militairen vandaan komen, meldde aanvankelijk dat zij waren overleden. Kort daarop nuanceerde hij die verklaring, met de mededeling dat hij “wisselende berichten” ontving over hun toestand. De FBI en lokale autoriteiten houden het vooralsnog op een kritieke, maar niet nader gespecificeerde toestand. Nadere medische updates worden in de loop van de dag verwacht.
Reacties uit politiek en regering
President Trump reageerde vanaf zijn buitenverblijf Mar-a-Lago en sprak van een “gruwelijke aanval” en een “daad van terreur”. Volgens hem is de schutter zwaargewond. De president gaf minister van Defensie Pete Hegseth opdracht om 500 extra militairen naar Washington te sturen, boven op de ruim 2000 reservisten die al in en rond de stad aanwezig zijn. Vicepresident JD Vance bevond zich op het moment van het incident niet in Washington.
De achtergrond van de verdachte speelt direct een rol in het politieke debat. Nu de man volgens Amerikaanse media een Afghaanse immigrant blijkt te zijn, richt Trump de pijlen op het migratiebeleid. Lakanwal zou in 2021 naar de VS zijn gekomen in het kader van Operation Allies Welcome, het programma waarmee Afghanen die met de VS samenwerkten na de machtsovername door de Taliban een veilig heenkomen werd geboden. Trump stelt dat mensen zoals de verdachte niet in de Verenigde Staten zouden moeten zijn en kondigde aan dat alle Afghaanse migranten opnieuw worden gescreend, een proces dat volgens de regering al was ingezet. Volgens correspondent Rudy Bouma meldde CNN dat de regering-Trump de Afghaan in april van dit jaar asiel heeft verleend. Daarnaast worden, opnieuw volgens Bouma, immigratieaanvragen van Afghanen per direct en voor onbepaalde tijd stopgezet.
Beveiligingsmaatregelen in en rond de hoofdstad
Direct na het schietincident werd het Witte Huis uit voorzorg in lockdown geplaatst, bevestigde de woordvoerder. Verder werd het nationale vliegveld van Washington, Ronald Reagan Washington National Airport, volgens Reuters tijdelijk gesloten voor inkomende en uitgaande vluchten. De onderbreking duurde ongeveer een half uur. Elders in de stad bleven overheidsgebouwen onder verhoogde waakzaamheid, terwijl metro- en busdiensten rondom de betrokken locatie met vertragingen te maken hadden.
De inzet van de Nationale Garde in meerdere steden, die door de regering-Trump de afgelopen periode is opgeschaald, blijft omstreden. Volgens het Witte Huis is de aanwezigheid van de troepen nodig om “de orde te herstellen”. Meerdere burgemeesters verzetten zich daartegen en verwijten de president machtsmisbruik. Een federale rechter oordeelde vorige week dat de regering haar bevoegdheden mogelijk overschrijdt, en gaf drie weken de tijd om de troepen terug te trekken of hoger beroep aan te tekenen. Het incident in Washington dreigt die discussie verder op scherp te zetten.
Migratie en politieke context
Operation Allies Welcome werd in het leven geroepen na de terugtrekking van de Verenigde Staten uit Afghanistan en de daaropvolgende machtsovername door de Taliban. Duizenden Afghanen, onder wie tolken en medewerkers van westerse missies, kregen via dat programma toegang tot de VS. Het feit dat de verdachte volgens mediaberichten via die route het land binnenkwam, zorgt voor een directe koppeling tussen binnenlandse veiligheid en migratiebeleid.
Critici waarschuwen voor snelle politieke conclusies zolang het motief van de schutter onbekend is. De autoriteiten hebben nog geen officieel motief gedeeld. Tegelijkertijd gebruikt het Witte Huis het incident als argument voor strengere screening en mogelijke herbeoordelingen van statussen. Volgens Bouma is er in regeringskringen zorg dat het publieke vertrouwen in het migratiesysteem verder erodeert als niet overtuigend wordt aangetoond dat de procedures voldoende waarborgen bieden. CNN’s bericht dat de verdachte in april asiel kreeg onder de huidige regering, voedt de controverse en roept vragen op over de uitvoering van het beleid.
Juridische en bestuurlijke spanningen
De discussie over de inzet van de Nationale Garde kent ook een juridisch front. Tegenstanders vrezen dat het Witte Huis de Insurrection Act kan inroepen, een wet die de president ruime bevoegdheden geeft om militairen in te zetten bij binnenlandse onrust. Voorstanders wijzen erop dat het in uitzonderlijke omstandigheden een legitiem instrument is om de openbare orde te bewaken. Het incident van vandaag, met extra troepen die direct worden gemobiliseerd, zal die spanning vermoedelijk vergroten. De komende dagen volgt duidelijkheid of de regering gehoor geeft aan de rechterlijke uitspraak, of kiest voor een hoger beroep.
Vervolgonderzoek en vooruitblik
Het onderzoek naar de schietpartij wordt geleid door de FBI, in samenwerking met lokale autoriteiten en militaire instanties. Speurders brengen de route en contacten van de verdachte in kaart en analyseren de beelden uit de omgeving van het metrostation. De verwachting is dat er later meer bekend wordt over het motief, de staat van de verdachte en de precieze toedracht, inclusief het moment waarop de tegenvuurende gardist ingreep.
Voor Washington betekent dit incident opnieuw een test van de paraatheid van veiligheidsdiensten in een periode van verhoogde spanning. Met extra troepen op straat, een tijdelijk afgesloten vliegveld en een politiek bestuurlijke strijd over bevoegdheden en migratiebeleid, is de kans groot dat het debat over veiligheid en vrijheid de komende weken de politieke agenda blijft domineren. Zodra er updates zijn over de toestand van de twee gewonde gardisten en het motief van de schutter, volgt nadere berichtgeving. Volg onze kanalen voor updates en laat ons weten wat je hiervan vindt op onze sociale media.
Kern: twee leden van de Nationale Garde zijn vlak bij het Witte Huis neergeschoten en verkeren in kritieke toestand; de verdachte is een 29-jarige Afghaan die in 2021 naar de VS kwam en in april volgens CNN asiel kreeg; het Witte Huis spreekt van terreur en schaalt de inzet van de Garde op; de discussie over migratiebeleid en de wettelijke inzet van militairen in eigen land laait verder op.
Bron: nos.nl
