Paus Franciscus is maandag op 88-jarige leeftijd overleden, na jaren van aanhoudende gezondheidsproblemen. Hij stond sinds maart 2013 aan het hoofd van de rooms-katholieke kerk en werd wereldwijd gezien als een hervormingsgezinde en toegankelijke leider. De paus overleed kort nadat hij uit het ziekenhuis was ontslagen, waar hij vijf weken had gelegen met een dubbele longontsteking.
Geboren in Buenos Aires als Jorge Mario Bergoglio, schreef Franciscus geschiedenis als de eerste paus van het Amerikaanse continent én van het zuidelijk halfrond. Zijn benoeming markeerde een breuk met het verleden: eenvoud, compassie en sociale rechtvaardigheid werden kernwaarden van zijn pontificaat. Hij was een man van het volk, wars van pracht en praal, en koos er bewust voor om in een bescheiden pauselijke woning te blijven wonen.
Toen hij in 2013 aantrad, volgde hij paus Benedictus XVI op, die wegens gezondheidsproblemen vrijwillig was teruggetreden — iets wat sinds 1415 niet meer was voorgekomen. De katholieke kerk verkeerde destijds in een diepe vertrouwenscrisis door schandalen rondom seksueel misbruik. Franciscus bracht niet alleen rust, maar ook een gevoel van vernieuwing en menselijkheid terug in de kerk.
Paus Franciscus (88) overledenhttps://t.co/0JIdm81Ef8
— Hart van Nederland (@HartvNL) April 21, 2025
Zijn pontificaat werd gekenmerkt door openheid en dialoog. Hij sprak zich uit over gevoelige thema’s zoals homoseksualiteit, klimaatverandering, armoede en vluchtelingenproblematiek. Daarmee oogstte hij wereldwijd lof, maar riep ook weerstand op binnen conservatieve kringen in de kerk. Toch bleef hij pleiten voor een inclusieve, liefdevolle kerk waarin iedereen welkom is.
De paus kampte al langer met ernstige gezondheidsproblemen. Al als jongvolwassene overleefde hij ternauwernood een zware longontsteking, waarbij een deel van zijn longen moest worden verwijderd. Die voorgeschiedenis maakte hem extra kwetsbaar voor luchtweginfecties. De laatste jaren leed hij regelmatig aan bronchitis en longontstekingen. Sinds 2022 was hij vanwege mobiliteitsproblemen grotendeels afhankelijk van een rolstoel.
Zijn overlijden markeert het einde van een pontificaat dat zowel baanbrekend als verbindend was. Paus Franciscus laat een erfenis na van mededogen, hervorming en menselijkheid. Het Vaticaan zal spoedig een conclaaf bijeenroepen om zijn opvolger te kiezen, maar zijn nalatenschap zal ongetwijfeld nog lang voelbaar blijven binnen én buiten de kerk.
