Bij de eerste tekenen van een verkoudheid grijpen veel mensen naar een neusspray. Het lijkt dé oplossing voor een verstopte neus: een paar keer sprayen, en je kunt weer vrij ademen. Zodra de verkoudheid over is, verdwijnt het flesje vaak weer in de kast. Toch schuilt er achter dit ogenschijnlijk onschuldige middel een risico: verslaving. Veel mensen raken ongemerkt afhankelijk van neusspray, en dat kan schadelijke gevolgen hebben.
Neussprays bevatten vaak de werkzame stof xylometazoline. Dit middel vernauwt de bloedvaatjes in je neusslijmvlies, waardoor het zwelt af en je neus binnen enkele minuten weer open voelt. Hoewel dit een tijdelijke verlichting biedt, ligt hier precies het probleem. Wanneer je stopt met sprayen, zetten de bloedvaatjes uit en zwelt het slijmvlies opnieuw op.
Na slechts een paar dagen gebruik kan je lichaam al gewend raken aan de spray. Het gevolg? Je neus raakt sneller verstopt, en je hebt steeds vaker neusspray nodig om vrij te kunnen ademen. Dit is het begin van een vicieuze cirkel die kan leiden tot verslaving.
Een ander nadeel van neusspray is de schade die het kan aanrichten aan de trilhaartjes in je neus. Deze haartjes spelen een belangrijke rol in je afweersysteem; ze houden bacteriën en stofdeeltjes tegen.
Bij overmatig gebruik van neusspray raken deze haartjes beschadigd, wat je vatbaarder maakt voor infecties en bacteriële problemen. Gelukkig herstelt dit zich meestal zodra je stopt met het gebruik van de spray, maar dat stoppen is vaak makkelijker gezegd dan gedaan.
Hoe kom je van een neussprayverslaving af? Het is belangrijk om abrupt te stoppen, want ‘minder vaak gebruiken’ werkt meestal niet. Voor veel mensen kan het echter lastig zijn om in één keer volledig te stoppen.
Een handige strategie is om het gebruik te beperken tot één neusgat. Op die manier kun je nog door je andere neusgat ademen terwijl je het spraygebruik afbouwt.
Hoewel neusspray een effectief middel is tegen een verstopte neus, moet je het gebruik ervan beperken tot maximaal een week. Heb je het langer nodig of blijft je neus verstopt? Dan is het beter om advies te vragen aan een arts of apotheker. Zo voorkom je dat een simpel middel verandert in een lastig probleem.