Sinds oktober is het bij alle tankstations in Nederland verplicht om een identiteitsbewijs te tonen wanneer je sigaretten wilt kopen. Leeftijd maakt niet uit: ook wie duidelijk ouder is dan achttien jaar moet zijn ID laten zien. De maatregel moet agressie bij de kassa verminderen, maar zorgt ondertussen voor flink wat discussie onder rokers.
Agressie neemt toe bij tabaksverkoop
Medewerkers van tankstations krijgen steeds vaker te maken met verbaal geweld wanneer ze klanten vragen om legitimatie. Volgens brancheorganisatie Bovag is dat de belangrijkste reden om de nieuwe regel in te voeren. “Het inschatten van iemands leeftijd is ontzettend lastig,” zegt een woordvoerder. “Door van iedereen een ID te vragen, trekken we één lijn en voorkomen we ruzie aan de balie.”
Toch is niet iedereen enthousiast. Op sociale media regent het klachten van mensen die zeggen voortaan ergens anders te gaan tanken. Anderen reageren juist met humor: sommigen noemen het een onverwacht compliment dat ze nog om hun legitimatie gevraagd worden.
Caroline van der Plas weigert tankstation na ID-regel
Een van de bekendste critici van de nieuwe maatregel is BBB-leider Caroline van der Plas. Op X liet ze weten: “Ben 58. Had ID ff niet bij me. Kreeg geen sigaretten mee. Bizarre actie van tankstations die dit zelf hebben besloten te doen.” Haar opmerking kreeg duizenden reacties, zowel instemmend als verontwaardigd.
Tankstations zelf benadrukken dat het besluit volledig in eigen hand is genomen, als extra veiligheidsmaatregel. “We hebben gemerkt dat discussies over leeftijd vaak uitmonden in nare situaties,” legt een medewerker van een grote keten uit. “Met deze regel is het simpel: geen ID, geen tabak. Daar valt niet meer over te twisten.”
Nieuwe regel al aangekondigd in augustus
Eigenlijk had niemand verrast hoeven zijn. Al sinds half augustus deelden tankstations kaartjes uit met de tekst ‘Geen ID = geen verkoop’. Daarmee werden klanten alvast voorbereid op de strengere regels. Toch lijken veel mensen die waarschuwing gemist te hebben, of simpelweg niet serieus te hebben genomen.
De identificatieplicht geldt overigens niet alleen voor jongeren. Ook wie zichtbaar boven de pensioenleeftijd is, moet zijn legitimatie laten zien. Bovag noemt dat een kwestie van eerlijkheid. “Het is arbitrair om bij de een wel te vragen en bij de ander niet. Gelijke monniken, gelijke kappen. We vragen iedereen om even mee te werken, zodat het werk voor kassamedewerkers een stuk prettiger wordt.”
Boetes kunnen flink oplopen
Voor de tankstations zelf is er ook een financiële reden om de nieuwe regel strikt toe te passen. Wie betrapt wordt op de verkoop van tabak aan minderjarigen, riskeert een boete van 1300 tot 9000 euro. “Dat zijn bedragen die je als ondernemer niet zomaar even betaalt,” aldus Bovag. “Daarom kiezen steeds meer stations voor een zero tolerance-beleid.”
De branche benadrukt dat de maatregel niet bedoeld is als pesterij richting klanten, maar als bescherming van personeel. “Verbale agressie neemt overal toe. We willen onze medewerkers gewoon een veilige werkplek bieden.”
Reacties van klanten verdeeld
In de winkels zelf lijkt de storm mee te vallen. Volgens Bovag verloopt het merendeel van de aankopen zonder problemen. “Sommige mensen kijken even verbaasd of moeten erom lachen, maar grote ophef zien we niet. De meeste klanten begrijpen het uiteindelijk wel.”
Toch blijven de meningen op sociale media verdeeld. Onder de hashtag #GeenIDGeenSigaret delen rokers hun frustraties, terwijl anderen vinden dat het juist een logisch en eerlijk beleid is. “Iedereen gelijk behandelen voorkomt gezeur,” schrijft een gebruiker op X. “En als dat helpt om medewerkers te beschermen, is dat prima.”
Achterliggende trend: steeds strengere regels voor tabak
De nieuwe ID-plicht past in een bredere beweging richting een rookvrije samenleving. De afgelopen jaren zijn de regels rondom tabaksverkoop flink aangescherpt: sigaretten verdwijnen uit het zicht in winkels, de accijnzen stijgen en online verkoop is verboden. Vanaf 2030 mogen alleen nog supermarkten en tankstations tabak verkopen, en ook dat wordt langzaam afgebouwd.
Toch lijkt het effect van hogere accijnzen beperkt. Volgens recente cijfers levert de verhoging de schatkist nauwelijks nog iets op, omdat steeds meer rokers hun sigaretten in het buitenland kopen. In grensregio’s is het verschil in prijs met België en Duitsland soms meer dan vier euro per pakje.
Symbolisch of effectief?
Critici noemen de ID-verplichting vooral symbolisch. “Het schrikt geen minderjarigen af, het maakt het alleen lastiger voor volwassenen die hun portemonnee vergeten zijn,” zegt een medewerker van een consumentenorganisatie. “De focus zou moeten liggen op handhaving bij verkooppunten die echt de regels overtreden.”
Voorstanders wijzen erop dat iedere maatregel die de drempel voor jongeren verhoogt, welkom is. “Een jongere van zeventien zal minder snel proberen sigaretten te kopen als hij weet dat hij sowieso een ID moet laten zien. Dat is pure preventie.”
Discussie over persoonlijke vrijheid
De maatregel raakt ook aan een breder maatschappelijk debat: hoeveel verantwoordelijkheid ligt bij de burger zelf, en hoeveel mag een bedrijf opleggen? Sommigen zien het vragen van een ID als betutteling, anderen als een logisch gevolg van een samenleving die steeds meer controle wil om misbruik te voorkomen.
Een klant vatte het op sociale media samen: “Als ik mijn auto moet laten zien bij controle, mijn pinpas bij betaling en mijn ID voor sigaretten, dan voelt het een beetje alsof alles geregistreerd moet worden. Waar ligt de grens?”
Conclusie
De nieuwe ID-regel bij tankstations zorgt voor verdeeldheid: waar de één het ziet als een verstandige veiligheidsmaatregel, ervaart de ander het als overdreven bemoeienis. Feit blijft dat tankstations hun personeel beter willen beschermen en forse boetes willen vermijden. De komende maanden zal blijken of de maatregel daadwerkelijk leidt tot minder agressie en meer begrip aan de kassa.
Wat vind jij van deze nieuwe regel? Een verstandige stap of bureaucratie ten top? Praat mee en deel je mening op onze Facebookpagina.
Ik had het ook van de week. Ben 58. Had ID ff niet bij me. Kreeg geen sigaretten mee. Bizarre actie van tankstations die dit zelf hebben besloten te doen. NL gaat echt helemaal stuk zo. En dan willen ze zelf minder regeldruk. Prima, maar waarom dan zelf extra regels opleggen? https://t.co/QGg0q6Oryj
— Caroline van der Plas 🎗️ (@lientje1967) October 5, 2025
Legitimatie bij tankstation voor sigaretten?
Niet aan meewerken!
Des te eerder stopt de onzin. https://t.co/vxY5Eu30Tz— Sebba (@SebastiaanBakk8) October 5, 2025
Wat is dat voor flauwekul dat iedereen legitimatie moet laten zien als je sigaretten wil kopen? 😳😳😳
— Milly Bouter #NAFO 🇺🇦 🇬🇪🇨🇦🏳️🌈🇪🇺🇳🇱 (@thuisblijvend) October 5, 2025
Ik moest dit toch ff kwijt hier hoor, want ik hoorde dit van de week van een bekende van mij, ik dacht dat hij onzin verkocht, maar het is echt waar! Zelfs als een oude dame of man sigaretten komt kopen dan moeten ze een legitimatie laten zien. Hoe verzin je het! 🤪😂 pic.twitter.com/6Xdewonscv
— 🐦ɱɽ T 🇳🇱🐦 (@Twi_Terr) October 5, 2025
Bron: RTL.nl