Nederland maakt zich vandaag op voor een middag en avond met extreem weer. Vanaf 16.00 uur trekken onweersbuien over het land, vergezeld door zware windstoten. Het KNMI heeft code geel afgegeven en waarschuwt voor gevaarlijke omstandigheden.
Meteorologen spreken van een bijzonder scenario, omdat er naast de buien zelfs kans is op een heuse tornado. Het klinkt spectaculair en voor sommigen misschien onwerkelijk, maar de omstandigheden maken zo’n fenomeen niet onmogelijk in ons land.
Volgens weerman Robert de Vries ontstaat de kans op een tornado wanneer er voldoende onstabiliteit en windschering aanwezig is. Dat betekent dat warme en koude luchtlagen botsen en de luchtstromen elkaar versterken.
Mocht er een kleine tornado ontstaan, dan zal dit op zeer lokale schaal gebeuren. De meeste Nederlanders zullen er weinig tot niets van merken, maar wie er middenin zit, kan flinke windstoten verwachten.
Het KNMI benadrukt dat een Nederlandse tornado niet te vergelijken is met de gigantische windhozen in de Verenigde Staten. Toch kan zo’n kortstondige wervelwind wel degelijk voor schade zorgen aan huizen, auto’s en vooral tuinen.
Vooral losse objecten, zoals stoelen, parasols en trampolines, zijn kwetsbaar. Een plotselinge windvlaag kan ze moeiteloos optillen en meters verder neergooien. Veel mensen herinneren zich nog incidenten van voorgaande zomers waarin complete trampolines door de wijk vlogen.
Waar is de kans het grootst?
De kans op een tornado is vandaag in principe overal aanwezig, al achten meteorologen de kans het kleinst in het oosten en noordoosten van het land. In het westen en zuiden is de lucht onstabieler.
Het gebied rond de Randstad moet vooral rekening houden met felle buien en stevige windstoten. Juist daar kan de combinatie van vochtige zeelucht en warme binnenlandlucht zorgen voor extra turbulentie in de atmosfeer.
Wie vanmiddag of vanavond nog de weg op moet, krijgt het advies extra alert te zijn. Bij zware buien kan het zicht plotseling sterk afnemen en is de kans op aquaplaning groter.
Vooral op snelwegen en open vlaktes kan de wind verraderlijk uithalen. Fietsers en motorrijders lopen daarbij meer risico dan automobilisten, simpelweg omdat zij veel gevoeliger zijn voor plotselinge windvlagen.
Wat kun je zelf doen?
Het KNMI en Veilig Verkeer Nederland raden aan om tuinmeubilair tijdig vast te zetten of binnen te halen. Denk daarbij aan stoelen, parasols en speelgoed dat gemakkelijk door de lucht kan vliegen.
Vooral trampolines zijn berucht tijdens stormachtige buien. Een stevige wind kan ze eenvoudig optillen en gevaarlijk ver weg slingeren. Het vastzetten met haringen of het tijdelijk binnenhalen voorkomt veel ellende.
Ook ramen en deuren kunnen beter gesloten blijven tijdens het onweer. Een harde rukwind kan anders zorgen voor schade of zelfs glasbreuk, vooral bij oudere woningen.
Huiseigenaren die zonnepanelen hebben, doen er goed aan even te checken of alles stevig vastzit. Hoewel panelen doorgaans goed bevestigd zijn, kunnen uitzonderlijk harde windstoten altijd risico’s opleveren.
Nederlandse tornado’s in perspectief
Hoewel het woord ‘tornado’ meteen beelden oproept van enorme verwoestingen in de VS, zijn de verschijnselen in Nederland doorgaans een stuk milder. Vaak gaat het om korte, felle windhozen die na enkele minuten alweer oplossen.
Toch kan zo’n lokale windhoos verraderlijk zijn. In het verleden zijn er in Nederland wel degelijk daken beschadigd, bomen ontworteld en voertuigen omgeblazen door dit soort weerfenomenen.
De kans dat een individu daadwerkelijk oog in oog komt te staan met zo’n tornado blijft klein. Voor de meesten blijft het bij flinke regen, harde wind en mogelijk hagel.
Meteorologen benadrukken dat de waarschuwingen vooral bedoeld zijn om alert te blijven. Wie zijn spullen veilig zet en bij onweer binnen blijft, loopt nauwelijks gevaar.
Vooruitblik na vandaag
De buien van vanmiddag en vanavond vormen een climax na enkele warme dagen. Morgen wordt het alweer rustiger, al blijft er kans op enkele verspreide regen- of onweersbuien. De temperaturen zakken licht terug.
Het weekend belooft wisselvallig te worden, maar zonder de extreme weersituaties van vandaag. Daarmee lijkt deze woensdag een uitzondering te vormen in een verder relatief rustige nazomerperiode.
Voor nu is het advies simpel: houd rekening met plotselinge windstoten, let goed op in het verkeer en berg je tuinmeubilair veilig op. Dan blijft de kans op schade beperkt, ook als er lokaal een windhoos optreedt.
